Kanın içerisinde dolaştığı atardamar duvarına yaptığı basınca kan basınca ya da tansiyon adı verilir. Özel tansiyon ölçücü aletler ile koldan ölçülür. Kalbin karıncığının her bir kasılması ile atardamar içerisine attığı kanın damar duvarına yaptığı en yüksek basınca maksimal tansiyon veya büyük tansiyon denir, kalbin diastol hali denen kanın kalbe olduğu haldeki basınca da minima veya küçük tansiyon denir.
Normal bir insanda büyük tansiyon 12, küçük tansiyon 8 olur. Büyük tansiyonun 16 dan yukarı çıkması ya da küçük tansiyonun 10 dan aşağı olması hipertansiyon olarak değerlendirilir. Tansiyonun çok yükselmesi veya düşmesi vücutta kalıcı hasarlar bırakmaktadır. Beyin 4 dakikadan fazla oksijensiz kaldığı zaman bir daha düzelmeyen bozukluklar meydana gelir.
Hipertansiyon değişik mekanizmalarla meydana gelir. Bunlar içerisinde en çok görülen sebepler:
Kalp hastalıklarına bağlı hipertansiyon
Böbrek hastalıklarına bağlı hipertansiyon
Endokrin sistem hastalıklarına bağlı hipertansiyon
Sebebi belli olmayan idiopetik hipertansiyon
Hipertansiyonun belirtileri:
Baş ağrısı: Enseden başlayıp öne doğru yayılan baş ağrısı vardır. Ağrı karekteristik olarak sabah uykudan uyanınca vardır, daha sonra kaybolur. Hipertansiyon tedavi edildiği zaman geçer.
Sırtta ve omuz başlarında ağrı
Baş dönmesi
Çarpıntı
Burun kanamaları
Görme bozuklukları
Aşırı tansiyon yüksekliklerinde beyin kanamalarına bağlı felçler
Kusma, sara nöbetleri, koma hali
Kalp yetmezliği ve böbrek yetmezliği bulguları görülmektedir.
Hipertansiyon hastalarının dikkat etmesi gereken durumlar, sürekli tansiyon takibi yaptırmalı, diyetlere tamamen uyulmalı, ilaçlar düzenli kullanılmalıdır.
Halsizlik, yorgunluk, uyku hali, baş dönmesi, göz kararması ve idrar miktarının azalması varsa hemen doktora başvurmalısınız. Ani tansiyon düşüklüklerinde bir bardak tuzlu ayran tansiyonun yükselmesine yardımcı olacaktır. Tansiyon hastaları hayvansal yağlardan yani tereyağ, kuyruk yağı, iç yağ gibi yağlardan uzak durmalıdır.